Τα 12 Αρχοντόπουλα της Κρήτης!

Ο μύθος και τα ονόματα που ακόμη και σήμερα απαντώνται στην Κρήτη

Όταν ο Νικηφόρος Φωκάς απελευθέρωσε την Κρήτη από τους Άραβες το 961 σκέφτηκε πως όλα αυτά τα χρόνια της Αραβικής κατοχής ,περίπου 137,οι κάτοικοι θα είχαν πολύ χαμηλό ηθικό και πιθανόν διαφορετικές θρησκευτικές αντιλήψεις. Νέα ήθη και έθιμα ήρθαν στο νησί και φυσικά έφτασε μαζί με τους Άραβες κατακτητές και η ισλαμική πίστη. Ακολούθησαν βίαιοι εξισλαμισμοί , σφαγές , διωγμοί και γενικότερα μια πολιτική διοίκησης του νησιού που σκόπευε στην μεταστροφή του πληθυσμού στο αραβοισλαμικό στοιχείο. Έτσι ανάγκασε κατά κάποιον τρόπο τον Αυτοκράτορα  Αλέξιο Κομνηνό Α΄ να στείλει στο νησί επιφανείς άρχοντες και ευγενείς με στόχο να επιβληθεί καλύτερος έλεγχος στον ντόπιο πληθυσμό. Η αποστολή όμως αυτή δεν πέτυχε κι έτσι περίπου έναν αιώνα μετά  στα 1182 μ. Χ  με αυτοκράτορα πια τον  Αλέξιο Κομνηνό τον Β΄ μια νέα αποστολή ευγενών έρχεται στο νησί.
 Ανάμεσα τους και ο γιός του Ισαάκιος με δώδεκα αρχοντόπουλα. Ο στόλος αποτελούνταν από 101 γαλέρες και προσορμίστηκε στο λιμάνι του Μαύρου Μώλου. Αφού αποβιβάστηκαν και ξεφόρτωσαν όλα τα πολεμοφόδια, ο Ισαάκιος διέταξε να κάψουν τα πλοία εκτός από μια γαλέρα που έστειλε πίσω στην Πόλη, και θα ανάγγειλε στον πατέρα του ότι έφτασαν στην Κρήτη με το συνθηματικό : εγγίξαμε= φτάσαμε.
 Σύμφωνα με το θρύλο λοιπόν ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας έστειλε στην Κρήτη από την Κωνσταντινούπολη δώδεκα πρίγκιπες, δώδεκα άρχοντες δηλαδή της πόλης της Κωνσταντινούπολης και μαζί με αυτούς μετεγκαταστάθηκαν στο νησί και οι οικογένειες τους. Το νησί , συνεχίζοντας με το θρύλο, τότε διαιρέθηκε σε δώδεκα τμήματα καθώς ένα έλαβε κάθε μια από τις οικογένειες. Ο Θρύλος μας λέει ότι αυτοί οι Πρίγκιπες έφεραν μαζί τους μια αίγλη και ένα κύρος που άρμοζε στην ρωμαϊκή αυλή της παγκόσμιας πρωτεύουσας της εποχής Κωνσταντινούπολης και επιπλέον ότι επανέφεραν πλήρως τον χριστιανισμό στο νησί , ο πληθυσμός του οποίου και η θρησκεία του συγκεκριμένου πληθυσμού είχε αλλοιωθεί ύστερα από την μακροχρόνια αραβική κυριαρχία. Ακόμα αναφέρονται και οι περιοχές τις οποίες έλαβε η κάθε οικογένεια και μια περιγραφή της κάθε αρχοντικής οικογενείας.
Να σημειώσουμε ότι τα ονόματα αυτά των κεφαλών των αρχοντικών οικογενειών των Δώδεκα Αρχοντόπουλων είναι τα εξής :
Ιωάννης Φωκάς (το όνομα της οικογένειας άλλαξε κατά την εποχή της Ενετοκρατίας σε Καλλέργη),
Μαρίνος Σκορδίλης, ανιψιός του αυτοκράτορα,
Φίλιππος Γαβαλάς,
Θωμάς Αρχολέος,
Ευστάθιος Χορτάτζης,
Λέων Μουσούρος,
Κωνσταντίνος Βαρούχας,
 Ανδρέας Μελισσινός,
Λουκάς Λίθινος,
Νικηφόρος Αργυρόπουλος,
Δημήτριος Βλαστός,
 Ματθαίος Καλαφάτης.
 Όλοι τους ήσαν αρχηγοί οικογενειών που συμφώνα με το θρύλο είχαν μέχρι και 8 αρσενικά μέλη.

Υπάρχουν πολλά έγγραφα που αναφέρονται ακόμα και αναλυτικά στον θρύλο . Ωστόσο αν και τα βρίσκουμε και στα ελληνικά και στα ιταλικά και σε διάφορες περιοχές , πολλοί επιστήμονες διατηρούν επιφυλάξεις για το αν τα έγγραφα αυτά είναι αυθεντικά η κατασκευασμένα .Πολλά από αυτά τα έγγραφα ανήκαν και ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές και σε ιδιωτικά αρχεία είτε ως μεμονωμένα έγγραφα είτε ως σειρές εγγράφων σχετικών με το ζήτημα .

Όλους αυτούς που η ιστορία τους ονομάζει «Δυνατούς» αγωνίστηκαν μετά την εγκατάσταση τους εναντίον των Βενετών για να κατοχυρώσουν τα προνόμια τους και να διατηρήσουν τους τίτλους ευγενείας τους, επικαλούμενοι την καταγωγή τους, υπογράφοντας μάλιστα σε πολλά επίσημα έγγραφα, σαν παλιές βυζαντινές κρητικές οικογένειες.

Πολλά επίσης έχουν ακουστεί για το χρυσόβουλλο του Αλέξιου Β΄Κομνηνού το 1082 μ. χ. και έχει αμφισβητηθεί η γνησιότητά του από πολλούς ερευνητές και ιστορικούς ως προς την ημερομηνία της αφίξεως των ευγενών αυτών στην Κρήτη , ωστόσο από άλλες γραφές παίρνουμε πληροφορίες για την αποίκηση ευγενών από την Κωνσταντινούπολη περίπου αυτήν την  χρονολογία που δυναμώνει τον μύθο ή θρύλο που επικράτησε, γιγαντώθηκε και σώζεται σαν τον μεσαιωνικό θρύλο της Κρήτης, το σίγουρο όμως είναι ότι σε αρκετές από αυτές τις οικογένειες επί βασιλείας του Κομνηνού Α΄ τους παραχωρήθηκαν τεράστιες εκτάσεις στην Κρήτη για τις μεγάλες στρατιωτικές και πολιτικές υπηρεσίες τους.

ΠΗΓΕΣ
Ιστορία της Κρήτης, Θ. Δετοράκης, Ηράκλειο 1990
Χάνδαξ – Ηράκλειον, Ιστορικά σημειώματα (επιμ. Στυλιανός Αλεξίου, 1964)
Το χρυσόβουλλον Αλέξιου Β΄Κομνηνού και τα δώδεκα Αρχοντόπουλα, Σήφακας Γ. ,1948