Ο ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ

Ν. Λυγερός: Ο Ερωτόκριτος του Κορνάρου: ίσος του δεν ευρίσκετο σ’ Ανατολή και Δύση

Πίνακας του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ 
«Ερωτόκριτος και Αρετούσα» (1933)

Ο Ερωτόκριτος του Κορνάρου: 

ίσος του δεν ευρίσκετο σ’ Ανατολή και Δύση

Ο Ερωτόκριτος του Κορνάρου δεν είναι απλώς ένα έμμετρο λυρικό μυθιστόρημα, είναι μια βενετοκρητική σύνθεση, εξαιρετικά πλούσια και δεν έγινε τυχαία ένας πανελλήνιος μύθος. Ο Κορνάρος έπλασε αυτόν τον μύθο χάρις στη μεγάλη του γνώση της κρητικής κοινωνίας.

Η ιδιομορφία του Κορνάρου προέρχεται όχι μόνο από τη διαχρονικότητα της Κρήτης, αλλά και από τον συνδυασμό της Ανατολής και της Δύσης. Και αυτό είναι φανερό διότι στο έργο του βρίσκουμε πολλές αναφορές στην Ανατολή και τη Δύση όπως π.χ. στους στίχους: Α64, Α1234, Α1506, Β548, Β1744, Β2129, Γ1557, Δ1621. Όμως αυτή η διπλή επίδραση είναι ακόμα πιο ενδιαφέρουσα όσον αφορά στις γκιόστρες.

Το κονταροχτύπημα του Κορνάρου αποτελεί ένα πολύπλοκο μείγμα της λογοτεχνίας της ιταλικής αναγέννησης και της βυζαντινής λαϊκής παράδοσης. Σ’ αυτό το σημείο το δυτικό έπος γίνεται μια ανατολίτικη ιστορία και η ιπποσύνη μετατρέπεται σε ρωμιοσύνη. Έτσι μ’ αυτόν τον πολύπλευρο τρόπο, ο ποιητής ερμηνεύει το παρελθόν και το πεπρωμένο της πατρίδας.

Ακόμα και ο πόλεμος του Κορνάρου είναι χαρακτηριστικός. Η αρχική σταυροφορία της Δύσης στο γαλλικό πρωτότυπο μεταβάλλεται σε πολιορκία της Ανατολής στο κρητικό κείμενο. Και είναι οι πολιορκημένοι που ενδιαφέρουν τον Κορνάρο, όχι οι κατακτητές. Από αυτήν την άποψη είναι πράγματι ενδεικτικό ότι η αποφασιστική μονομαχία του Ρωτόκριτου γίνεται μ’ έναν Φράγκο και συγγενή του βασιλιά των λατινογενών Βλάχων.

Από την άλλη πλευρά, το βλέμμα του Κορνάρου που παραμένει συμβολικό εξαιτίας της μορφής του έργου του, με τη λεπτή του ακρίβεια μας δείχνει ότι ο ποιητής κατέχει επιστημονικές γνώσεις που δεν ανήκουν στον μεσαίωνα αλλά στην αναγέννηση και που δεν είναι γιατροσόφια της Ανατολής αλλά έρευνες της Δύσης.

Τελικά η σημαντικότερη συμβολή του Κορνάρου είναι η απόδειξη της ύπαρξης μιας ελληνικής ταυτότητας σε μια περίοδο ταραχής και σ’ έναν τόπο μεθοριακό.

Αναφορές:
Sur les connaissances scientifiques dans Erotokritos.
Ο ΛΥΧΝΟΣ, numéro 62, janvier 1995.
Sur les chiffres 3 et 4 dans Le sacrifice d’ Abraham et Erotokritos de Kornaros
La Revue Franco-Hellénique, numéro 18, juin 1995.
Sur la présence du chiffre 4 dans Erotokritos.
Ο ΛΥΧΝΟΣ, numéro 67, avril 1996.
Erotokritos, tournois et contexte énétocrétois.
Bulletin de la Société Historique Alexandre Soutsos, no.2, juillet 1997.
Sur les difficultés de la traduction versifiée de l’ Erotokritos, roman épicolyrique crétois du XVIIème siècle.
Parterre Verbal, numéro 23, septembre 1997.
Sur l’identité du poète d’Erotokritos.
Le Bulletin Franco-Hellénique, 1998.
Commentaires sur L’ Erotokritos dans une nouvelle perspective historique d’ Egil Danielsen.
Le Bulletin Franco-Hellénique, 1998.
Sur la symbolique des devises dans le tournoi de l’ Erotokritos.
Ο ΛΥΧΝΟΣ 1998.
Le regard séférien sur l’ Erotokritos de Kornaros.
Parterre Verbal, 1998.

Ν. Λυγερός

Ψαραντώνης - Αφού ' χες άλλον στη καρδιά (Live)

WEBNODE :: Kathy's site

WEBNODE :: Kathy's site

ΕΝΑ ΣΥΝΝΕΦΑΚΙ ΤΟ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟ!

από

Festivalaki: Cretan festival of Arts & Culture ·

Νίκος Καζαντζάκης, [Ένα συννεφάκι το Δεκαπενταύγουστο]
Απόσπασμα από την αναφορά στον Γκρέκο

Ο Αύγουστος ήταν για μένα, όταν ήμουν παιδί, κι είναι ακόμα, ο πιο αγαπημένος μήνας. Αυτός φέρνει μαθές τα σταφύλια και τα σύκα, τα πεπόνια, τα καρπούζια.

Τον ονομάτισα Άγιον Αύγουστο, αυτός ο προστάτης μου, έλεγα, σ’ αυτόν θα κάνω την προσευχή μου. Όταν θέλω τίποτα, απ’ αυτόν θα το ζητώ. Κι αυτός θα το ζητήσει απ’ τον Θεό, κι ο Θεός θα μου το δώσει. Και μια φορά πήρα νερομπογιές και τον ζωγράφισα…Από τη στιγμή που τον ζωγράφισα και στερέωσα το πρόσωπό του, στερεώθηκε και μέσα μου η εμπιστοσύνη μου σ’ αυτό, και κάθε χρόνο τον περίμενα να ‘ρθει, να τρυγήσει τα αμπέλια της Κρήτης, να πατήσει τα σταφύλια και να κάμει το θάμα του, να βγάλει απ’ τα σταφύλια κρασί…

Τον Αύγουστο ξάπλωναν σε διπλανά χωράφια απ’ τα αμπέλια τα σταφύλια, να τα ξεράνει ο ήλιος να γίνουν σταφίδα. Μια χρονιά είχαμε πάει στο αμπέλι μας και μέναμε στο εξοχικό μας σπιτάκι. Ο αγέρας μύριζε, η γης καίγονταν, τα τζιτζίκια καίγονταν κι αυτά, σαν να κάθονταν απάνω σε κάρβουνα αναμμένα.

Τη μέρα κείνη, της Κοίμησης της Παναγίας, 15 Αυγούστου, οι εργάτες δε δούλευαν κι ο πατέρας μου κάθονταν στη ρίζα μιας ελιάς και κάπνιζε. Είχαν έρθει γύρα οι γειτόνοι, που είχαν απλώσει κι αυτοί τη σταφίδα τους, κάπνιζαν πλάι στον πατέρα μου, αμίλητοι. Φαίνονταν στενοχωρημένοι. Όλοι είχαν καρφώσει τα μάτια σ’ ένα συννεφάκι που ‘χε προβάλει στον ουρανό, κατασκότεινο, βουβό, και προχωρούσε. Είχα καθίσει κι εγώ κοντά στον πατέρα μου και κοίταζα το σύννεφο. Μου άρεσε, σκούρο, μολυβί, χνουδάτο, κι ολοένα μεγάλωνε, άλλαζε πρόσωπο και κορμί, πότε σα γεμάτο ασκί, πότε σα μαυροφτέρουγο όρνιο και πότε σαν τον ελέφαντα που είχα δει σε ζωγραφιά, κουνούσε την προβοσκίδα του κι έψαχνε ν’ αγγίξει κάτω τη γης. Αεράκι χλιαρό φύσηξε, τα φύλλα της ελιάς ανατρίχιασαν. Ένας γείτονας πετάχτηκε όρθιος, άπλωσε το χέρι κατά το σύννεφο που προχωρούσε.

- Ανάθεμά το, μουρμούρισε, ο Θεός να με βγάλει ψεύτη, φέρνει τον κατακλυσμό!

- Δάγκασε τη γλώσσα σου, του ‘καμε ένας γέρος θεοφοβούμενος, δε θα το αφήσει η Παναγία, σήμερα είναι η χάρη της.

Ο πατέρας μου έγρουξε, μα δεν έβγαλε άχνα, πίστευε στην Παναγιά, μα δεν πίστευε πως η Παναγιά μπορεί να κουμαντάρει τα σύννεφα.

Εκεί που μιλούσαν, ο ουρανός σκεπάστηκε, οι πρώτες στάλες, χοντρές, ζεστές, άρχισαν να πέφτουν. Τα σύννεφα χαμήλωσαν, κίτρινες βουβές αστραπές καταξέσκιζαν τον ουρανό.

- Παναγιά μου, φώναξαν οι γειτόνοι, βοήθεια!

Όλοι πετάχτηκαν απάνω, κατασκόρπισαν, καθένας έτρεχε κατά το αμπέλι του, όπου είχε απλώσει τη σταφίδα της χρονιάς. Κι ως έτρεχαν, ολοένα και σκοτείνιαζε ο αγέρας, κρεμάστηκαν μαύρες πλεξούδες από τα σύννεφα, ξέσπασε η μπόρα. Γέμισαν τα αυλάκια, πήραν να τρέχουν οι δρόμοι σαν ποταμοί, φωνές ακούστηκαν γοερές από το κάθε αμπέλι.

Ξέφυγα από το σπιτάκι, έτρεξα μέσα στη νεροποντή, παράξενη χαρά με είχε συνεπάρει, σα μεθύσι.

Είχα φτάσει ως το δρόμο, δεν μπόρεσα να τον περάσω, ήταν ποταμός, και στάθηκα και κοίταζα: μαζί με τα νερά κυλούσαν αγκαλιές αγκαλιές τα μισοξεραμένα σταφύλια, ο μόχτος της χρονιάς, έτρεχαν κατά τη θάλασσα και χάνουνταν. Ο θρήνος δυνάμωνε, μερικές γυναίκες είχαν χωθεί ως τα γόνατα μέσα στο νερό και μάχονταν να περισώσουν λίγη σταφίδα, άλλες όρθιες στην άκρη του δρόμου, είχαν βγάλει τις μπολίδες τους και συρομαδιούνταν.

Είχα γίνει μουσκίδι ως το κόκαλο, πήρα δρόμο κατά το σπιτάκι και μάχουμουν να κρύψω τη χαρά μου, βιαζόμουν να δω τι θα ‘κανε ο πατέρας μου, θα ‘κλαιγε, θα βλαστημούσε, θα φώναζε; Περνώντας από τον οψιγιά είδα πως όλη μας η σταφίδα είχε φύγει.

Τον είδα να στέκεται στο κατώφλι, ακίνητος, και δάγκανε τα μουστάκια του. Πίσω του, όρθια, η μητέρα μου έκλαιγε.

- Πατέρα, φώναξα, πάει η σταφίδα μας!

- Εμείς δεν πάμε, μου αποκρίθηκε, σώπα!

Ποτέ δεν ξέχασα τη στιγμή ετούτη, θαρρώ μου στάθηκε στις δύσκολες στιγμές της ζωής μου μεγάλο μάθημα. Αναθυμόμουν τον πατέρα μου ήσυχο, ασάλευτο, να στέκεται στο κατώφλι, μήτε βλαστημούσε μήτε παρακαλούσε μήτε έκλαιγε. Ασάλευτος κοίταζε τον όλεθρο κι έσωζε, μόνος αυτός, ανάμεσα σ’ όλους τους γειτόνους, την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.

ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ!!

Μια νύχτα πριν την Πανσέληνο στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης

Αφρικάνικα κρουστά, ινδικά σιτάρ και αρμένικα ούτια, σέρβικα χάλκινα, γαλλικά πιάνα και ισπανικές κιθάρες, βραζιλιάνικα μπιριμπάου, κρητικά λαούτα κ.α, θα βρίσκονται στις βαλίτσες του DJ Κώστα Κουικάρα Καρνίκη για ένα τρίωρο ταξίδι σε αγαπημένους μουσικούς προορισμούς μέσα από τα αυλάκια του ξεχασμένου αναλογικού ήχου του βινυλίου την Τρίτη 20 Αυγούστου 2013, ώρα 20.30΄ στον κήπο του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης.
Το βράδυ της Τρίτης, το Ιστορικό Μουσείο θα είναι ανοιχτό από τις 20.00 ως τα μεσάνυχτα. Στο διάστημα αυτό θα λειτουργεί το πωλητήριο καθώς επίσης και το καφέ σερβίροντας επιλεγμένα cocktails που ανταποκρίνονται στο ύφος της αυγουστιάτικης αυτής βραδιάς. Mε μειωμένο εισιτήριο (3€), οι επισκέπτες θα έχουν την δυνατότητα να απολαύσουν τη μουσική στον κήπο αλλά και μια νυχτερινή περιήγηση τόσο στις μόνιμες συλλογές του Μουσείου, όσο και στην καινούρια περιοδική έκθεση Πρωτότυπο/Αντίγραφο.
Ο Κώστας Καρνίκης γεννήθηκε στο Φόδελε και εργάζεται ως γραφίστας, disc jockey και ραδιοφωνικός παραγωγός στο Ηράκλειο Κρήτης. Τα τελευταία 3 χρόνια επιμελείται την εκπομπή Ο γύρος του κόσμου σε 1 ώρα με σύγχρονα και κλασικά έθνικ τραγούδια, κάθε Κυριακή μεσάνυχτα στο Μουσικό Κανάλι (105.1).Τρίτη 20 Αυγούστου, από τις οχτώ το βράδυ μέχρι τα μεσάνυχτα στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης.

: Εγκαίνια για το Φεστιβάλ Δομίνικος Θεοτοκόπουλος σ...

iraklioblog.blogspot.com: Εγκαίνια για το Φεστιβάλ Δομίνικος Θεοτοκόπουλος σ...: Απόψε πραγματοποιούνται τα εγκαίνια του 3ήμερου Φεστιβάλ Δομίνικος Θεοτοκόπουλος 2013 που διοργανώνουν ο Δήμος Μαλε...

ΣΦΟΥΓΓΑΡΕΝΙΟ ΧΑΛΙ ΣΤΗ ΣΗΤΕΙΑ!

• Ένα σφουγγαρένιο χαλί στη θάλασσα της Σητείας© Δημήτρης Πουρσανίδης

Υποβρύχια Χρωματοθεραπεία

Δεν είναι κάποια πρωτότυπη τεχνοτροπία κάποιου ταλαντούχου σουρεαλιστή ζωγράφου. Κάπου στις θάλασσες της Σητείας, θαλάσσια σφουγγάρια σε μορφή κρούστας καλύπτουν έναν υποβρύχιο τοίχο. Ένα πολύχρωμο, υποβρύχιο, σφουγγαρένιο χαλί.

φωτό: Δ. Πουρσανίδης

ΜΑΡΤΣΑΛΟ-ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΜΑΡΤΣΑΛΙΑΝΗ!

: Το Νησί • Ταξίδι & Εξερεύνηση • Διαδρομές

• © Cretazine

• Previous
• Next

Μεγέθυνση χάρτη

Η ιερή μαγεία του Μάρτσαλου

Για να φτάσεις στους πιο κρυμμένους παραδείσους της κρητικής γης θα πρέπει να κοπιάσεις. Συγκεκριμένα, για να φτάσεις ως το Μάρτσαλο θα πρέπει να σκαρφαλώσεις στα Αστερούσια, να διασχίσεις κακοτράχαλους χωμάτινους δρόμους, να φας σκόνη, να περπατήσεις μέσα στη ζέστη του καλοκαιριού σε μονοπάτια που χάραξαν οι κατσίκες. Τι λες, θα αντέξεις; 

Cretazine Tips

• To Μάρτσαλο βρίσκεται ανάμεσα στο Κεφάλι ή Ακρωτήριο Λίθινο και το Αγιοφάραγγο. Για να φτάσεις ως εδώ παίρνεις τον όχι-και-τόσο-καλό χωματόδρομο που ξεκινάει από τη Μονή Οδηγήτριας στρίβοντας δεξιά (ο άλλος ευθεία πάει στο Αγιοφάραγγο).
• Το μήκος του φαραγγιού είναι 2 χμ. και η κατάβαση του θα σου πάρει περίπου 40 λεπτά. Δεν είναι πολύ δύσκολο μονοπάτι, είναι όμως πιο απαιτητικό από το γειτονικό Αγιοφάραγγο (λόγω κλίσης και λόγω πιο κακοτράχαλου εδάφους). Καλύτερα να φοράς παπούτσια πεζοπορίας ή άλλα κλειστά, σταθερά παπούτσια.
• Φυσικά θα πρέπει να έχεις μαζί σου νερό και σνακ! Σκιά θα βρεις κάτω από τα αλμυρίκια.
• Τα ερημητήρια ανήκουν στη γειτονική  Ι.Μ. Οδηγήτριας την οποία αξίζει να επισκεφτείς (για να δεις  το μικρό μουσείο αλλά και τον Πύργο του Ξωπατέρα – περισσότερα για τη μονή έχουμε γράψει εδώ). 
• Από το Μάρτσαλο πέρασε και ο Άγιος Παύλος κι έτσι εδώ (όπως και στο Αγιοφάραγγο) δημιουργήθηκαν τα πρώτα ασκητήρια κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. 
• Η εκκλησία της Μαρτσαλιανής (που είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου) χρησιμοποιήθηκε ως κατακόμβη στη διάρκεια των διωγμών. Στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε και σκεπάστηκε από βράχους για να την ξανα-ανακαλύψει ένας βοσκός στα μέσα του 19ου αιώνα. 
• Μετά το Μάρτσαλο και την Οδηγήτρια, κι αφού η ομορφιά της διαδρομής σου άνοιξε την όρεξη, κάνεις μια στάση για φαγητό στο χωριό Σίβας. Εμείς σου προτείνουμε την ταβέρνα του Βάφη. ;-)

από την κατηγορία  Διαδρομές

08.08.2013 • Τελευτ. αλλαγή στις 08.08.2013

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία:

Ελαφονήσι – Κεδρόδασος,...

Ετικέτες

• μονοπάτια
• φαράγγια
• μοναστήρια
• πεζοπορία
• θάλασσα
• φύση
• παραλίες
• ναοί
• νομός Ηρακλείου
• μινωική Κρήτη
• φοινικόδασος
• Αστερούσια

Σχετικά άρθρα (βάσει ετικέτας)

• Μαριδάκι
• Ποιος είδε δέντρο μοναχό;
• Στο φαράγγι της Σαρακίνας, παρέα με αρχαίους γίγαντες
• O γύρος του κόσμου… στην Κρήτη
• Χιώνα (ή Χιόνα)
• Μπαιν–μιξτ στο Λιμάνι
• Ελαφονήσι – Κεδρόδασος, μέσω E4
• Άγιος Νικήτας

Το σκηνικό στο φαράγγι του Μαρτσάλου είναι κάτι ανάμεσα σε άγρια κρητική φύση και τοπίο Μέσης Ανατολής (άνετα εδώ θα μπορούσαν να γυριστούν σκηνές για βιβλικές ταινίες). Λευκά απότομα τοιχώματα των βράχων, με κοιλώματα και σπηλιές που κάποτε φιλοξένησαν ασκητές, συστάδες ενδημικών φοινίκων του Θεόφραστου που αναρωτιέσαι πώς κατάφεραν και τρύπωσαν εδώ, ελιές εκατοντάδων ετών να φτιάχνουν με τον κορμό τους σπάνια φυσικά γλυπτά και να προσθέτουν κάτι στην ιερή μαγεία του μέρους, ανθισμένες πικροδάφνες και φυσικά το άγρυπνο βλέμμα των κατσικιών που παραμονεύουν σε κάθε χαράκι, σε κάθε σκιά και εποπτεύουν το πέρασμα σου.

Αφήνεις το αυτοκίνητο και ακολουθείς το μονοπάτι, κατεβαίνοντας πρώτα τα σκαλιά που σε οδηγούν στην Παναγιά τη Μαρτσαλιανή. Μια εκκλησούλα μέσα σε μια σπηλιά «ύποπτα» κωνική και συμμετρική. Τόσο ύποπτα που σου θυμίζει μινωικό τάφο – πράγμα καθόλου απίθανο, αφού το Μάρτσαλο υπήρξε λιμάνι των Μινωιτών, σύμφωνα με τις ανασκαφές που έχουν φέρει στο φως ευρήματα λιμενικού οικισμού από το 1800 – 1600 π.Χ.. Γύρω από τη Μαρτσαλιανή τα ερημητήρια, οι μικρές σκήτες των ερημιτών που ζούσαν άλλοτε εδώ φωλιάζουν μέσα στους βράχους και απολαμβάνουν τη θέα από ψηλά στο καταπράσινο φαράγγι.

Σπηλιές που κάποτε φιλοξένησαν ασκητές, συστάδες ενδημικών φοινίκων, πανάρχαιες ελιές και φυσικά το άγρυπνο βλέμμα των κατσικιών που σε παραμονεύουν σε κάθε χαράκι

Η κατάβαση συνεχίζεται σε ένα κατηφορικό, απότομο μονοπάτι μέχρι να βρεθείς στην κοίτη του φαραγγιού.  Εκεί πια ελίσσεσαι ανάμεσα σε αρχαίες ελιές, κατσίκες, χαρουπιές και πικροδάφνες κάνοντας την απαραίτητη στάση στο μικρό φοινικόδασος. Δύο χιλιόμετρα μετά φτάνεις στην παραλία που κρύβεται πίσω από τα πελώρια αλμυρίκια. Ένας κολπίσκος ήρεμος, χωμένος βαθιά ανάμεσα στους βράχους, με γαλαζοπράσινα νερά, μαγικό βυθό, προστατευμένος από τους αέρηδες, ερημικός. Ένα «καλό λιμάνι», όπως λέγεται ότι σημαίνει η λέξη Μάρτσαλο στη λατινική του ρίζα. Και κάπως έτσι, δεν μπορείς παρά να συμφωνήσεις ότι  μερικές φορές η «Ιθάκη» αξίζει όσο και ο πηγαιμός… (όσο για τον γυρισμό και την ανάβαση, μη σε τρομάζει, δεν είναι τόσο δύσκολο όσο φοβάσαι).

ΣΤΟ ΜΑΡΤΣΑΛΟ!

Cretazine Tips

• To Μάρτσαλο βρίσκεται ανάμεσα στο Κεφάλι ή Ακρωτήριο Λίθινο και το Αγιοφάραγγο. Για να φτάσεις ως εδώ παίρνεις τον όχι-και-τόσο-καλό χωματόδρομο που ξεκινάει από τη Μονή Οδηγήτριας στρίβοντας δεξιά (ο άλλος ευθεία πάει στο Αγιοφάραγγο).
• Το μήκος του φαραγγιού είναι 2 χμ. και η κατάβαση του θα σου πάρει περίπου 40 λεπτά. Δεν είναι πολύ δύσκολο μονοπάτι, είναι όμως πιο απαιτητικό από το γειτονικό Αγιοφάραγγο (λόγω κλίσης και λόγω πιο κακοτράχαλου εδάφους). Καλύτερα να φοράς παπούτσια πεζοπορίας ή άλλα κλειστά, σταθερά παπούτσια.
• Φυσικά θα πρέπει να έχεις μαζί σου νερό και σνακ! Σκιά θα βρεις κάτω από τα αλμυρίκια.
• Τα ερημητήρια ανήκουν στη γειτονική  Ι.Μ. Οδηγήτριας την οποία αξίζει να επισκεφτείς (για να δεις  το μικρό μουσείο αλλά και τον Πύργο του Ξωπατέρα – περισσότερα για τη μονή έχουμε γράψει εδώ). 
• Από το Μάρτσαλο πέρασε και ο Άγιος Παύλος κι έτσι εδώ (όπως και στο Αγιοφάραγγο) δημιουργήθηκαν τα πρώτα ασκητήρια κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια. 
• Η εκκλησία της Μαρτσαλιανής (που είναι αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου) χρησιμοποιήθηκε ως κατακόμβη στη διάρκεια των διωγμών. Στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε και σκεπάστηκε από βράχους για να την ξανα-ανακαλύψει ένας βοσκός στα μέσα του 19ου αιώνα. 
• Μετά το Μάρτσαλο και την Οδηγήτρια, κι αφού η ομορφιά της διαδρομής σου άνοιξε την όρεξη, κάνεις μια στάση για φαγητό στο χωριό Σίβας. Εμείς σου προτείνουμε την ταβέρνα του Βάφη. ;-)

Αγροτικές Ειδήσεις: Η απάντηση του ΕΛΓΑ για τις αποζημιώσεις στους ελαιοπαραγωγούς

Αγροτικές Ειδήσεις: Η απάντηση του ΕΛΓΑ για τις αποζημιώσεις στους ελαιοπαραγωγούς

Γιούχτας Βουνό Αρχάνες Κρήτη

Γιούχτας Βουνό Αρχάνες Κρήτη