Σάββατο 20 Μαΐου 2023

ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΑΧΗΣ ΚΡΗΤΗΣ (20 – 31 ΜΑΙΟΥ 1941)

ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΑΧΗΣ  ΚΡΗΤΗΣ  (20 – 31 ΜΑΙΟΥ 1941)
Ο Χίτλερ λογάριαζε να καταλάβει την Κρήτη σε 24 ώρες. Χρειάστηκαν οκτώ ημέρες, που καθόρισαν την εξέλιξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
20 Μαΐου: Αρχίζει η επίθεση. Την 6:30 πρωινή οι σταθμοί επιτηρήσεως αναφέρουν την προσέγγιση αεροσκαφών. Λίγο αργότερα σφοδροί βομβαρδισμοί ακούγονται στα Χανιά . Ακολουθεί η πτώση την 7:30 πρωινή των αλεξιπτωτιστών ενώ στους τομείς Ρέθυμνο και Ηρακλείου οι αλεξιπτωτιστές θα πέσουν μετά το μεσημέρι.
21 Μαΐου: Οι Γερμανοί εξακολουθούν να ρίχνουν το κύριο βάρος στο Μάλεμε. Η μοίρα του αγγλικού στρατού χτυπά γερμανική νηοπομπή 18 μίλια έξω από τα Χανιά . Βυθίζονται 15 διάφορων ειδών σκάφη και πνίγονται 4.000 Γερμανοί.
22 Μαΐου: Καταλαμβάνεται το χωριό Μάλεμε από τους Γερμανούς . Απόπειρα ανακαταλήψεως του αεροδρομίου από τις ελληνοβρετανικές δυνάμεις αποτυχαίνει. Ο υποστράτηγος Ρίγκελ , διοικητής των γερμανικών δυνάμεων στην Κρήτη, προσγειώνεται με το επιτελείο του στην δυτική όχθη του Ταυρωνίτη.
23 Μαΐου: Το αντιτορπιλικό “Ντικόι” παίρνει από την Αγία Ρούμελη το βασιλιά και την ακολουθία του, ενώ οι Γερμανοί κινούνται προς την Κάντανο.
25 Μαΐου: Καταλαμβάνεται η Κάντανος.
26 Μαΐου: Καταλαμβάνεται ο Γαλατάς.
27 Μαΐου: Αποβιβάζεται στη Σούδα το απόσπασμα των καταδρομών του συνταγματάρχη Λεϋμόκ απο 750 άνδρες που έπαιζε το ρόλο οπισθοφυλακής των βρετανικών δυνάμεων στα Χανιά . Από τον αρχιστράτηγο της Μέσης ανατολής στέλνεται στο διοικητή των Δυνάμεων Κρήτης η διαταγή για την εκκένωση και καταλαμβάνεται η πόλη των Χανίων .
27/5/41 Ο αρχιστράτηγος Μέσης Ανατολής Ουέιβελ αποφασίζει την εκκένωση του νησιού. Στέλνονται πλοία. Πέφτουν τα Χανιά.
28 Μαΐου 1941 Ιταλικά στρατεύματα, προερχόμενα από τα Ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα, αποβιβάστηκαν στην Σητεία και στη συνέχεια κατέλαβαν όλο το Νομό Λασιθίου. Διοικητής ήταν ο Ιταλός Στρατηγός Άγγελος Κάρτας, που έκανε έδρα του νομού τη Νεάπολη.
28 Μαΐου : Οι Άγγλοι εκκενώνουν το Ηράκλειο.
29 Μαΐου : Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν Ηράκλειο και Ρέθυμνο.
30 Μαΐου 1941 Ο διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων στρατηγός Φράιμπεργκ αποχωρεί από την Κρήτη.
31 Μαΐου 1941 Το τελευταίο Βρετανικό πλοίο παραλαμβάνει μέρος των συμμαχικών στρατευμάτων. Οι δυνάμεις που δεν κατορθώνουν να επιβιβαστούν και που ο αριθμός τους ανέρχεται σε 5.500 άτομα περίπου, παραδίδονται, συλλαμβάνονται ή καταφεύγουν στα βουνά της Κρήτης.
Το πρωί της 1ης Ιουνίου 1941 έληξε η μάχη της Κρήτης η γερμανική σβάστικα κυματίζει στο Νησί, η κατοχή απλώνεται σ’ αυτό και ταυτοχρόνως αρχίζει και η υψηλόφρονη αντίσταση του Κρητικού λαού
Πηγή :https://www.imerisia-ver.gr/.../18096-%CE%BC%CE%B1%CE%B7...

Χρυσό κόσμημα των Μαλίων.

Χρυσό κόσμημα των Μαλίων.
Είναι επίσης γνωστό και ως των μελισσών ή σφηκών, που φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, είναι διάσημο αρχαιολογικό εύρημα του 1930 από τον Χρυσόλακκο, τον ταφικό περίβολο της νεκρόπολης των Μαλίων, Μάλια Κρήτης.

Η πρώτη περιγραφή του κοσμήματος έγινε από τον Pierre Demargne. Πρόκειται για περίαπτο, κρεμαστό κόσμημα, με βασικό στοιχείο αυτό των δύο αντικριστών εντόμων (υμενόπτερα). Επάνω από τα κεφάλια των εντόμων βρίσκεται ένας χρυσός συρμάτινος κλωβός, που περικλείει στο εσωτερικό του ένα χρυσό σφαιρίδιο. Στα φτερά και στο άκρο της κοιλιάς των εντόμων κρέμονται τρία στρογγυλά δισκία. Κατά την ερμηνεία του κοσμήματος έχει ειπωθεί ότι τα έντομα είναι σφήκες ή κοινές μέλισσες που κρατούν ανάμεσα στα πόδια τους μια κηρήθρα. Η απόδοση ότι τα έντομα είναι μέλισσες δεν θεωρείται ορθή, αν και αυτό επικρατεί στην κοινή αντίληψη του κόσμου. Τα έντομα μπορούν με ασφάλεια να καταταγούν στα Aculeata (Apocrita, Hymenoptera). Η πιο πρόσφατη πλήρη μελέτη του κοσμήματος, προτείνει ότι ο καλλιτέχνης χρησιμοποίησε ως μοντέλα για τα έντομα το Megascolia maculata και για τα τρία στρογγυλά κρεμαστά δισκία του κοσμήματος τους καρπούς του φυτού Καυκαλήθρα Tordylium apulum.

Ιστορική τοποθέτηση: 1800 - 1700 π.Χ.
Μουσείο: Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου
Πηγή: 
http://odysseus.culture.gr/h/4/gh430.jsp?obj_id=7904&fbclid=IwAR3B7pFJVP-q1ROLmylsjpxwcwyIwwdj-jCzSmJPCYaFVXs4fwhbkcmK_vY

Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2023

Μίμης Χριστοφιλάκης

12 Απριλίου 1911 ,αναχώρησαν από το "επάνω χωρίον Φουρνής" για την Αμερική. Η επιβίβαση έγινε στα Χανιά. Κράτησε ημερολόγιο ο Νικόλαος Π. Ζανάκης ή ο Ανδρέας Τραγάνας ( δεν μπορώ να καταλήξω ποιός από τους δύο) .Σημείωσε στην αρχή μια προσευχή και τον κρητικό ύμνο. Στο τέλος 12 σελίδες μαντινάδες ( αναρτώ την πρώτη)

Παρασκευή 11 Νοεμβρίου 2022

Πως κτίστηκε ο Άγιος Μηνάς

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΗΡΑΚΛΕΙΑΚΙ ΜΑΣ.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΜΗΝΆ!
Μετά το β΄ μισό του 19ου αι., ο μικρός ναός του Αγίου Μηνά δεν επαρκούσε πια για να καλύψει τις θρησκευτικές ανάγκες της ολοένα αυξανόμενης κοινότητας των χριστιανών της πόλης. Δημιουργήθηκε  έτσι η ανάγκη για την ανέγερση νέου μητροπολιτικού ναού. 
Για να χτιστεί η νέα μητροπολιτική εκκλησία της πόλης μας, αγοράστηκε από τον χριστιανόφιλο Τούρκο Τσαλικάκη ένας μεγάλος κήπος. 
Μπροστά στον κήπο υπήρχε μια σειρά από σπίτια που κατεδαφίστηκαν από την ενοριακή επιτροπή του Αγίου Μηνά το 1951. Στη θέση του μητροπολιτικού μεγάρου και μέχρι την οδό Κυρίλλου  Λουκάρεως που ανοίχτηκε κατά τη γερμανική Κατοχή,  ήταν επίσης δημόσιος χώρος, με τα αρχοντικά των αρχηγών του βενετσιάνικου ιππικού.
Ο δραστήριος μητροπολίτης Κρήτης Διονύσιος Χαριτωνίδης, ο κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης Διονύσιος Ε', τοποθέτησε τον θεμέλιο λίθο το 1862. Η έκρηξη της Κρητικής Επανάστασης το 1866 προκάλεσε την άμεση διακοπή των εργασιών που συνεχίστηκαν το 1883.
Ο τελευταίος μητροπολίτης της οθωμανικής περιόδου ήταν ο Τιμόθεος Καστρινογιαννάκης (1870-1898), επί της αρχιερατείας του οποίου ο Άγιος Μηνάς αποπερατώθηκε και εγκαινιάστηκε στις 18 Απριλίου 1895. Η εκκλησία κτίστηκε με δωρεές εκατοντάδων χριστιανών κατοίκων της πόλης και με εισφορές μοναστηριών, όπως διαπιστώνεται στα χειρόγραφα βιβλία δωρεών. 
Αρχιτέκτονας ήταν ο Ηπειρώτης πρακτικός Αθανάσιος Μούσης. Ο ναός, εκλεκτικιστικό κτίσμα, παραπέμπει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο που εδράζεται σε υψηλό τύμπανο, ενώ εσωτερικά συνδυάζει και στοιχεία τρίκλιτης βασιλικής. Έχει δύο κωδωνοστάσια, ένα στη βορειοανατολική και ένα στη νοτιοανατολική γωνία. Το δεξιό κλίτος είναι αφιερωμένο στον Άγιο Τίτο και το αριστερό στους Αγίους Δέκα Μάρτυρες της Κρήτης. 
Η εσωτερική όψη του ναού υπέστη κατά καιρούς διάφορες αλλαγές με προσθήκες νέων στοιχείων. Πριν τη γερμανική Κατοχή, με σχέδια του αρχιτέκτονα Αναστάσιου Ορλάνδου αντικαταστάθηκε το ξυλόγλυπτο τέμπλο με άλλο μαρμάρινο, το ίδιο και ο επισκοπικός θρόνος (Παπαμιχαλάκης Ν., «Οι ναοί του Ηρακλείου κατά την Μάχην της Κρήτης», Μεσόγειος 21/7-28/7/1956). 
Στις 22/7/58,  64 χρόνια μετά τα εγκαίνια του Αγίου Μηνά, το εκκλησιαστικό συμβούλιο ανέθεσε την αγιογράφηση του ναού στον αγιογράφο Στέλιο Καρτάκη, μαθητή του Φώτη Κόντογλου, που ακολούθησε πιστά τους κανόνες και τα πρότυπα της βυζαντινής αγιογραφίας. Η αγιογράφηση ολοκληρώθηκε το 1978. Στο μεσοδιάστημα, οι μόνες εικόνες που υπήρχαν και παραμένουν μέχρι σήμερα στη θέση τους, βρίσκονταν στο τέμπλο και τα εικονοστάσια. Φιλοτεχνήθηκαν από τον Ευάγγελο Μαρκογιαννάκη, αξιόλογο ζωγράφο της εποχής. Μόνο στον τρούλο υπήρχε ένας μικρός Παντοκράτορας που καταστράφηκε με την επόμενη αγιογράφηση. 
Κατά τη Μάχη της Κρήτης, ο ναός του Αγίου Μηνά βομβαρδίστηκε, με αποτέλεσμα την ανατίναξη όλου του οικοδομικού τετραγώνου δίπλα στο ιερό βήμα. Η βόμβα άνοιξε κρατήρα μεγάλου μεγέθους που κυριολεκτικά κατάπιε το οικοδομικό τετράγωνο μαζί με κατοικίες και καταστήματα. Άλλη βόμβα έπεσε στη μέση της βόρειας πλευράς του ναού. Αφού καρφώθηκε σε μεγάλο βάθος έφτασε στα θεμέλια περίπου στα 5μ. χωρίς να εκραγεί. Μετά την Κατοχή,  ανασύρθηκε και σήμερα εκτίθεται στη βόρεια πλευρά της εκκλησίας. Μια τρίτη βόμβα έπεσε στη νότια πλευρά, μπροστά από την πόρτα που οδηγεί στον νάρθηκα, χωρίς κι αυτή να πλήξει το ίδιο το κτίριο. 
Το 1995 γιορτάστηκαν τα εκατό χρόνια από τα εγκαίνια του Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Μηνά με κάθε επισημότητα που αρμόζει σε παρόμοια περίσταση και στη συγκεκριμένη σε έναν από τους πιο λαμπρούς και επιβλητικούς ναούς της Ελλάδας. 
Έγραψε η Λιάνα Σταρίδα . 

Σχετική βιβλιογραφία: Φανουράκης Ευμ., «Ο Ι. Ν. του Αγ. Μηνά», Νέα Χρονικά 9/2/48. 
Αλλαγή 11/11/1994, σ. 5. «Η λατρεία του Αγ. Μηνά στην Κρήτη», Μεσόγειος 11/11/1993. 
Σταυρινίδης Ν., «Πώς άλλαξε η όψη της πόλη μας», 
Πατρίς 29/4-16/5/1951. 
Ηράκλειον 14/10/1893, σ. 75.

Το μοναστήρι του Αγίου Μηνά στην Αίγινα και η σύνδεση του Αγίου Μηνά με τον Άγιο Νεκτάριο

Το πανέμορφο μοναστήρι του Αγίου Μηνά που εορτάζει στις 11 Νοεμβρίου είναι ένα από τα μεγαλύτερα γυναικεία και καλά οργανωμένα γυναικεία μοναστήρια της Αίγινας. Πάνω στο λόφο της Αφαίας ξαφνιάζει τον επισκέπτη – προσκυνητή όχι μόνο για τη χωροθέτησή του μέσα στο πυκνό πευκοδάσος αλλά κυρίως από τη φιλοξενία και απλότητα των μοναζουσών που υποδέχονται ανοιχτόκαρδα τον κάθε επισκέπτη.
 
To μοναστήρι του Αγίου Μηνά κτίστηκε σύμφωνα με την παράδοση με προτροπή του Πάτμιου ασκητή Αγίου γέροντα Αμφιλόχιου Μακρή, ο οποίος ήταν πνευματικό τέκνο του Αγίου Νεκταρίου! Στην περιοχή υπήρχε ένας μικρότερος ναός.
 


Σήμερα στο κέντρο του μοναστηριού υπάρχει ένας κατανυκτικός ναός και δίπλα ένα μικρό παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Όσιο Ονούφριο. Πλήθος προσκυνητών όχι μόνο από την Αίγινα αλλά και από την υπόλοιπη Ελλάδα επισκέπτονται συχνά το μοναστήρι.Η πολυπληθής πλέον γυναικεία αδελφότητα είναι γνωστή για τις επιδόσεις της στην ιεροραπτική και την ψαλτική. Δύο εκκλησιαστικές τέχνες που ασκούν με ιδιαίτερη προσήλωση οι μοναχές. Στο εκθετήριο του Μοναστηριού μπορεί κανείς να θαυμάσει τα έργα τους, που ξεκινούν από αγνά γλυκά του κουταλιού, τυροκομικά προϊόντα μέχρι κεντήματα και λιβάνι. Ιδιαίτερη κατάνυξη δημιουργούν οι μοναχές που ψάλλουν στις καθημερινές ακολουθίες και πραγματικά όποιος προσκυνητής παρευρεθεί φεύγει από το καθολικό της Μονής εντυπωσιασμένος.
Πως συνδέεται όμως ο Άγιος Μηνάς με τον Άγιο Νεκτάριο;
 
Όταν πήγε ο Άγιος Νεκτάριος στην Αίγινα, τότε που έκανε έρευνα να βρει τον τόπο, όπου θα κτίσει μονή, τον υπεδέχθη, ο Άγιος Διονύσιος, αρχιεπίσκοπος Αιγίνης και του λέει: Ελα, Νεκτάριε, χρόνια σε περίμενα, για να σου παραδώσω το νησί.
 
Κι ο Άγιος εκεί, καθώς μιλούσε με τον Άγιο Διονύσιο, βλέπει πιο πέρα κι ένα στρατιωτικό και ρωτάει τον Άγιο Διονύσιο:


Ποιος είν αυτός ;
 
Αυτός , λέει, είναι ο Άγιος Μηνάς μένει και αυτός εδώ κοντά έχει μοναστήρι στην Αίγινα!
 
Αυτή είναι η Ιερά Μονή του Αγίου Μηνά, που αναστήλωσε ίσως και με προτροπή του Αγίου Νεκταρίου, ο Άγιος Αμφιλόχιος Μακρής, ένα άκρως πνευματικό Μοναστήρι, με καθηγουμένη τη σεβαστή Γερόντισσα Θέκλα και πολυπληθή συνοδεία μοναζουσών. Το μοναστήρι μέσα στο ήσυχο πευκοδάσος χαρίζει στους προσκυνητές του γαλήνη και ηρεμία που τόσο χρειάζεται ο σημερινός άνθρωπος.
 
Ευχαριστούμε θερμά την Ηγουμένη της Ιεράς Μονής, Μοναχή Θέκλα για την αγάπη της.
 
Πηγές και φωτογραφίες: http://odosaeginis.blogspot.com

Νίκος Καζαντζάκης

«Στην Ελένη χρωστώ όλη την καθημερινή ευτυχία της ζωής μου… Χωρίς αυτή θα ’χα πεθάνει τώρα και πολλά χρόνια. Συντρόφισσα γενναία, αφοσιωμένη, περήφανη, έτοιμη για κάθε πράξη που θέλει αγάπη».

Στις 11 Νοεμβρίου 1945 -και αφού συζούσαν για περίπου 20 χρόνια- ο Νίκος και η Ελένη Καζαντζάκη τέλεσαν τον γάμο τους στον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου Καρύτση στην Αθήνα. Κουμπάροι ήταν ο Άγγελος Σικελιανός και η γυναίκα του, Άννα. 

Κατά τη διάρκεια της τελετής, συνειδητοποίησαν ότι είχαν ξεχάσει τις βέρες, οπότε και αμέσως ο Άγγελος και η Άννα έβγαλαν από τα δάχτυλά τους τις δικές τους και τις πέρασαν στα δάχτυλα του Νίκου και της Ελένης. Γι’αυτό και η βέρα της Ελένης γράφει «Άγγελος».

*Στη φωτογραφία ο Νίκος Καζαντζάκης και η Ελένη στο σπίτι τους στην Αίγινα το 1944.

#NikosKazantzakis

Νίκος Καζαντζάκης

Οι μισές δουλειές
Οι μισές κουβέντες
Οι μισές αμαρτίες
Οι μισές καλοσύνες
Έφεραν τον κόσμο στα σημερινά χάλια
Φτάσε , μωρέ Άνθρωπε, ως την άκρα,
βαρα και μη φοβάσαι!
Πιο πολύ σιχαίνεται ο Θεός
τον μισοδιαολο,
παρά τον αρχιδιαολο!

Νίκος Καζαντζάκης